1975-ci ilin 7 noyabr inqilabı - Sablinin baş tutmayan üsyanı...

Həmin günlərdə komandanlıq tərəfindən "Storojevoy”un uzun müddətli səfərlərindən sonra təmirə saxlanılması haqqında qərar verilib. Ancaq gəmi təmirdən öncə Oktyabr inqilabının ildönümü münasibətilə keçirilən hərbi dəniz paradında iştirak etməsi haqqında tapşırıq alıb. Beləliklə, "Storojevoy” noyabrın 6-da Riqa sahillərinə yan alaraq səhəri gün körfəzdə keçirilən bayram tədbirində iştirak edib və sonra təmirə dayanmaq üçün Liepaya istiqamət alıb.

Axşam saatlarında Valeri Sablin gəminin komandiri Anatoli Potulnıya təmir otağında miçman və matrosların şənlik təşkil etdikləri, sərxoş vəziyyətdə olmaları haqqında məruzə edib. Komandir dərhal "hadisə” yerinə yollanıb. Anatoli Potulnı içəri daxil olanda Sablin qapını arxadan bağlayıb və planlarının icrasına başlayıb.

Həmin vaxt "Storojevoy” gəmisində 204 nəfər xidmət edib. Sablin şəxsi heyəti həyəcan siqnalı ilə qaldıraraq sıraya düzüb. Siyasi işlər üzrə komandir müavini öz fikirlərini açıqlayaraq bildirib ki, sosial ədalətsizliyə, mövcud partiya və hökumət rəhbərlərinin Lenin prinsiplərinə zidd getmələrinə son qoymaq üçün məqam yetişib, ciddi addımlar atmağın vaxtıdır. O, bildirib ki, hərbi gəmidə qiyam qaldıraraq tələblərini irəli sürəcək və kim buna tərəfdardırsa bu etiraz aksiyasında iştirak edə bilər. Şəxsi heyətin təxminən yarı hissəsi Sablini dəstəkləyib. Razılaşmayanları isə gəminin anbarlarına salaraq qapıları onların üzünə bağlayıblar.

Hadisələrin bu gərgin anlarında baş leytenant Firsov özünü suya ataraq sualtı qayıqların birinə çatmağa cəhd edib. Sözsüz ki, noyabr ayında, havaların soyuq keçdiyi bir vaxtda, sualtı qayıqların dəqiq yerinin bilinmədiyi bir halda Firsovun bu cəhdi böyük cürət tələb edib. Firsovun cəhdi baş tutub. O, "B-49” sualtı qayığına yetişərək donanma komandanlığı ilə rabitə əlaqəsi yarada bilib, bildirib ki, "Storojevoy” gəmisində qiyam baş verib.

Sablin SSRİ Hərbi Dəniz Donanmasının komandanı admiral Qorşkova teleqram göndərərək tələblərini irəli sürüb:

"Siyasi Büroya və hökumətə bildirin ki, "Storojevoy” gəmisində kommunist inqilabı bayrağı qaldırılıb. Tələb edirəm ki, gəmi ərazisini müstəqil ərazi elan edəsiniz. Gəmidə olanlardan bir nəfərə Mərkəzi Televiziyada 30 dəqiqəlik çıxış etmək üçün vaxt ayırasınız. Sizə iki saat vaxt verilir. Gəmiyə silahlı müdaxilənin və onun nəticələrinin məsuliyyəti Siyasi Büronun üzərinə düşür. Hamınızın diqqətinə çatdırıram, biz vətənə xəyanət etmirik, bu siyasi mübarizədir. Kim bizə mane olacaqsa, biz onları vətənə xəyanət edənlər kimi qəbul edəcəyik..."

Məsələnin ciddiliyi nəzərə alınaraq Siyasi Büronun təcili yığıncağı keçirilib. Hadisəyə ən sərt reaksiya verən Yuri Andropov olub. DTK sədri bildirib ki, nəyin bahasına olursa olsun "Storojevoy” dayandırılmalıdır, İsveç sərhədlərinə keçməməlidir, son məqamda bombalanaraq batırılmalıdır.

Gəmini dayandırmaq üçün sərhəd xidmətinə məxsus olan 12 gəmi suya buraxılıb, havaya 9 qırıcı təyyarə qaldırılıb. Təyyarələr xəbərdarlıq bombaları atıblar. Gəmiyə heç bir ziyan dəyməyib. Yaranan gərgin vəziyyətdən istifadə edən bir neçə matros gəmi komandirini xilas edə biliblər. Anatoli Potulnı silah otağını açaraq matrosları silahlandırıb, göyərtədə Sablinlə üzləşəndə onu tapança ilə ayağından yaralayıb. Sablinin əl-qolu kəndirlənərək gəmi komandirinin otağına salınıb. Bununla da qiyama son qoyulub. Anatoli Potulnı donanma komandanlığına məruzə edərək bildirib ki, gəmi Riqaya istiqamət alır.