1920-ci illərin xəritəsi: Bakı və İrəvan masaya hansı atlasla oturur?

Lakin qeyd edib ki, xəritənin müəyyənləşməsi üzərində üçtərəfli işçi qrupu müzakirə aparır.

Qriqoryanın açıqlamasında diqqət çəkən əsas məqam 1920-ci illərin xəritəsinə istinad etməsidir. Ermənistan mediası sərhədin 20-ci ilin xəritələri əsasında aparılacağını yazmışdı. Qriqoryan bu informasiyanı təsdiqləmir, lakin əlavə edir ki, "Ermənistan və Azərbaycan SSR arasında sərhədin  demarkasiyası prosesi məhz 20-ci illərdə başladı və sonrakı xəritələr də o illərin məlumatlarına əsasən tərtib olunub”. Və dərhal qeyd edir ki, 20-ci illərin xəritələrinin tamamilə Ermənistanın maraqlarına zidd olduğu fikri ilə razı deyil.

Qriqoryanın açıqlaması Bakının 1920-ci illərin xəritələrinin əsas götürülməsi istəyində olduğundan xəbər verir.

Hərçənd, 1920-ci illərin xəritələrində Bakı və İrəvanın fərqli yanaşması olduğu istisna deyil:

- Ermənistan 1926-1929-cu ilin xəritələrinə əsasən delimitasiyasının aparılması istəyir: bu illərdə Azərbaycan SSR-nin otlaq və əkin sahələri böyük ölçüdə Ermənistan SSR-yə verilib;

- Azərbaycan məhz 1921-cı ildə mövcud olan xəritə əsasında aparılması istəyir: bu, Ermənistan SSR-yə otlaq sahəsi kimi verilən ərazilərin da qaytarılması ilə nəticələnə bilər;

Söhbət hansı ərazilərdən gedir?

Bununla bağlı müxtəlif mənbələrə əsaslanan materiallar mövcuddur. Misal üçün, 1929-cu ilin fevralın 18-də Zaqafqaziya Mərkəzi İcraiyyəti Komitəsinin qanunsuz qərarı ilə Naxçıvanın 9 kəndinin və Kilit kəndinin torpaq sahələrinin bir hissəsi Ermənistan SSR-yə verilib: Şərur dairəsinin Qurdqulaq, Xaçik, Horadiz, Şahbuz nahiyəsinin Oğbin, Sultanbəy, Ağxəç, Almalı, İtqıran kəndləri, Ordubad dairəsinin Qorçevan kəndi, həmçinin, Kilit kəndinin əkin və otlaq sahələri; nəticədə Naxçıvanın ərazisi 5988 kvadrat kilometr azaldı; 

Bu, Türkiyə və Rusiya arasında 1921-ci ildə imzalanan Moskva və Qars müqaviləsinə də ziddir. 

Sərhədlərin delimitasiyası 1921-ci ilin əsasında aparılarsa, Ermənistana qanunsuz verilən əkin və otlaq sahələrinin qaytarılmasına nail ola bilər: Zəngəzur dəhlizinin Ermənistan ərazisindən keçən hissəsinin bir qismi Azərbaycan sərhədlərinə daxil ediləcək.