Ekonomiks 12:19 18.05.2021

Supermarket kassalarında müştəriləri əsasən bu yollarla aldadırmışlar...

Supermarketlərdə hələ də müştəriləri aldatmağın bir çox yolu var. 

Qaynarinfo "Praym”a istinadla xəbər verir ki, bu sözləri "Sinergiya” Universitetinin Kommersiya və Ticarət kafedrasının dosenti Alisa Xramova kassalarda əsas aldatma növlərindən danışarkən deyib.

Onun sözlərinə görə, müasir "ağıllı" kassa cihazları, monitorinq proqramları, elektron tərəzilərdən istifadə olunmasına baxmayaraq, insan faktoruna nəzarət etmək həmişə mümkün deyil. Aldatmanın ən yaygın yolu çekdəki əlavə məhsuldur. Bir müştəri az mal satın alırsa, belə aldatmanın müvəffəq olma ehtimalı yoxdur, ancaq bu, bütöv bir alış-veriş səbəti olarsa, alıcını aldatmaq olduqca asandır. Baxmayaraq ki, skaner ştrix-kodu tanımır, sonra isə iki dəfə hesablayır.
Bu aldatma metodunun başqa bir yolu kassirin öz-özünə çekə kənar bir məhsulu əlavə etməsidir. Məsələn, kassirlər çörəyi taramır, xüsusi bir kod istifadə edərək əl ilə əlavə edirlər.

Aldatmanın başqa bir yolu səhv pul qalığıdır. Xramova bunu belə izah edib: qaydalara görə, kassada bütün mallar skan edildikdən sonra kassir alışların ümumi dəyərini, daha sonra alıcıdan alınan pulun məbləğini və qalığın məbləğini göstərməli, sonra qalığı və çeki verməlidir. Ancaq kassirlər çox vaxt bu prosedura əməl etmirlər. Kassir alıcının xeyrinə olmayan qalıqda səhv etdisə, bu fakt "kassanın çıxarılması" yolu ilə, yəni çekdəki məlumatları cihazın oxumaları ilə tutuşdurmaq və artıq nağd pulu müəyyən etməklə üzə çıxarıla bilər.

Aldatmanın başqa bir yolu da məhsuldakı ştrix-kodun dəyişdirilməsidir. İki malın birinin qiymətinə satıldığı zaman "1 + 1 promosyon" metodu da mövcuddur. Alıcı bu promosyondan xəbərsiz olduqda, bir məhsul götürür. Kassir "1 + 1 promosyonu” barədə susur, ancaq çekə iki vahid mal əlavə edir. Alıcı tam qiyməti ödəyir və kassir ikinci ödənişli əşyanı götürür.

Belə bir aldatma yolu da var: kassir müştərinin bonus kartı əvəzinə öz kartını taradıqda, ballar alıcıya deyil, ona verilir.

Xramova xəbərdarlıq edir ki, satınalma və bank əməliyyatlarının ləğvini də unutmayaq. Bəzi hallarda bank əməliyyatın ləğvi barədə bilmir.

Mütəxəssis qeyd edib ki, nağd pul fırıldaqçılığına qarşı ən təsirli müasir üsul video nəzarət və kassirin bütün işlərini video serverdə qeyd etməkdir, beləliklə, lazım olduqda alıcı ilə aparılan əməliyyatlara ətraflı baxa bilərsiniz. Xramova alıcılara bunu məsləhət görür: çekləri kassadan ayrılmamış daima alış siyahısı ilə yoxlayın.
 
Alpər