Təhsil üzrə mütəxəssislər uşaqların suallara daha geniş cavab verməsinə və maraqlarını inkişaf etdirməsinə kömək edəcək beş üsul müəyyən ediblər.
Qaynarinfo xəbər verir ki, "The Conversation" portalının məlumatına görə, məzmunlu dialoq qurmaq və sual vermək bacarığı uşaqlıqda formalaşır və insanın bütün gələcək həyatına təsir edə bilər.
Valideynlərə tanış mənzərə - Məktəbdən sonra adi söhbət:
- "Günün necə keçdi?
- "Normal".
- "Yeni nə öyrəndin?"
- "Heç nə".
Müəllimlər də sinifdə oxşar vəziyyətlə üzləşirlər: suallara qısa cavablar və ya ümumiyyətlə sükut, hətta düşünmək üçün vaxt verildikdə belə. Şagirdlər çox vaxt anlamadıqları məqamları soruşmaqdan və ya sinif yoldaşlarının qarşısında fikir bildirməkdən çəkinirlər.
Mütəxəssislərin fikrincə, sualdan qaçmaq vərdişi illərlə davam edə bilər. Uşaqlar maraqlarını göstərməkdən qorxduqda, böyüklükdə də eyni qorxu ilə üzləşir, bilmədiklərini etiraf etməməyə çalışır və nəticədə məlumatlılıqdan kənarda qalırlar. Bu, həm şəxsi, həm də peşə bacarıqlarına təsir edir, çünki sual vermək bacarığı tənqidi düşüncə və düzgün qərarvermə ilə birbaşa əlaqəlidir.
Təhsil araşdırmaçıları bildirirlər ki, vəziyyət ümidvericidir. Valideynlər və müəllimlər ünsiyyət tərzini dəyişərək uşağın dialoqda özünə inamını və marağını artıra bilərlər. Əsas məqam, uşağın danışdıqlarına səmimi maraq göstərmək və rəsmi suallarla kifayətlənməməkdir. Burada aktiv dinləmənin xüsusi rolu var — böyüklər sözü kəsməməli, detalları dəqiqləşdirməli, eşitdiklərini başa düşdüklərini nümayiş etdirməlidirlər.
Ekspertlər vurğulayırlar: uşaqlar doğuşdan öyrənməyə meyillidirlər, lakin bu marağı laqeyd münasibət və onların suallarına qısa cavablar asanlıqla zəiflədə bilər. Marağı dəstəkləmək, qorxularını və tərəddüdlərini nəzərə almaq uşağa ömür boyu lazım olacaq vacib bacarığı qazandırır – sual vermək və cavab axtarmaq qabiliyyəti.
Aydın
Şərhlər