Alimlər yer kürəsinin altında böyük miqdarda təbii hidrogenin mövcud olduğunu aşkar ediblər.
Qaynarinfo Space.com-a
istinadən tədqiqatlara əsasən, yerin altında təxminən 6,2 trilyon ton hidrogen mövcuddur. Bu da mövcud neft ehtiyatlarının 26 qatı qədərdir. Lakin bu böyük hidrogen ehtiyatlarının dəqiq yerləri hələlik müəyyən edilməyib.
Hidrogen harada yerləşir?
Hidrogen ehtiyatlarının əksəriyyəti yerin dərin qatlarında və ya sahildən uzaq ərazilərdə yerləşə bilər. Bəzi ehtiyatlar iqtisadi baxımdan çıxarılması çətin olan yerlərdə ola bilər. Buna baxmayaraq, son tədqiqatların nəticələri nikbinlik yaradır. ABŞ Geoloji Araşdırmalar Mərkəzinin (USGS) mütəxəssisi Cefri Ellis bildirib:
"Aşkar edilən ehtiyatların cəmi 2%-i karbon emissiyalarını sıfıra endirmək üçün 200 il kifayət edə bilər".
Bu miqdarda hidrogenin enerjisi dünyadakı bütün təbii qaz ehtiyatlarının saxladığı enerjinin iki qatıdır.
Hidrogen necə yaranır?
Hidrogen əsasən, süxurların tərkibində baş verən kimyəvi reaksiyalar nəticəsində formalaşır. Ən sadə proseslərdən biri, suyun oksigen və hidrogenə parçalanmasıdır.
Ellis bu prosesi belə izah edir:
"Hidrogen istehsal edən onlarla təbii proses mövcuddur, lakin əksəriyyəti çox az miqdar yaradır".
Uzun müddət ərzində alimlər hidrogenin kiçik molekulyar quruluşu səbəbindən asanlıqla süxurlardan sızaraq atmosferə qaçdığını düşünürdülər. Lakin Qərbi Afrikada və Albaniyadakı xrom mədənlərində böyük hidrogen ehtiyatlarının aşkar edilməsi bu anlayışı dəyişdirib.
Təbii hidrogenin üstünlükləri
Təbii hidrogen, enerji istehlakı olmadan birbaşa istifadə edilə bilir və yeraltı rezervuarlarda təbii olaraq saxlanılır. Ellis bu xüsusiyyəti belə vurğulayır:
"Hidrogenin saxlanması üçün ayrıca infrastruktur lazım deyil. Sadəcə klapanı açıb ehtiyacınız olan qədər istifadə edə bilərsiniz".
Gələcək planlar
Hazırda bu hidrogen ehtiyatlarının dəqiq yerlərinin müəyyənləşdirilməsi üzərində işlər davam edir. ABŞ üçün tədqiqat nəticələrinin gələn ilin əvvəlində açıqlanması gözlənilir. Bu kəşf enerji sektorunu yenidən formalaşdırmaq və iqlim böhranına ciddi töhfə vermək potensialına malikdir.
Aydın
Şərhlər