Alimlər fosillərin qorunması ilə bağlı mühüm bir kəşfə imza atıblar. Məlum olub ki, yumşaq toxumalar milyonlarla il boyunca, canlı orqanizmin yaşından və onun basdırılma formasından asılı olmayaraq qoruna bilər.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "Interesting Engineering" nəşri məlumat yayıb.
Şimali Karolina Dövlət Universitetində aparılan araşdırma zamanı alimlər altı dinozavrın - dörd tiranozavr, bir seratops və bir braxilofozavrın sümük fraqmentlərini təhlil ediblər. Bu fosillərin 65-80 milyon il əvvəlki çöküntü süxurlarında qorunduğu ehtimal edilir.
"Bu tədqiqat zamanı bir neçə fərziyyəni yoxlamaq istədik. Əsas suallardan biri bu toxumaları müxtəlif dinozavr növlərindən çıxara biləcəyimiz idi", deyə Şimali Karolina Dövlət Universitetinin fəxri biologiya professoru Meri Şvaytser bildirib.
O vurğulayıb ki, alimlər üçün ən mühüm məsələ real toxumaları - məsələn, qan damarlarını - bakteriya, göbələk və ya digər çirkləndiricilərdən ayırd edə bilməkdir. Bunun üçün tədqiqatçılar bir sıra analitik alətlər hazırlayıblar.
Alimlər keçirmə işığı mikroskopiyası, skan edən elektron mikroskopiya, ötürücü elektron mikroskopiya və nano-kompüter tomoqrafiyasından istifadə edərək qan damarlarının mikroskopik quruluşunu yüksək dəqiqliklə araşdırıblar. Daha sonra müxtəlif molekulyar analizlər vasitəsilə toxumaların kimyəvi tərkibini müəyyən ediblər.
"Bizim müqayisə üçün canlı nümunəmiz olmadığından, dinozavrların ən yaxın qohumları olan dəvəquşular üzərində tədqiqat aparırıq. Bu, bizə toxumaların analizlərimizə necə reaksiya verməli olduğunu anlamağa kömək edir", deyə Şvaytser əlavə edib.
Araşdırmanın nəticələri elm adamlarını təəccübləndirib. Onlar tədqiq edilən altı dinozavr nümunəsindən hamısında qan damarlarına bənzər strukturlar çıxarmağa nail olublar.
Bundan əlavə, alimlər aşkar ediblər ki, tapılan peptid və zülallar mikrob mənşəli deyil. Bu isə onların birbaşa dinozavrlara aid olduğunu ehtimal etməyə imkan verir.
Tədqiqat həmçinin sübut edib ki, fosilləşmə mühiti toxumaların qorunmasına ciddi təsir göstərmir. Bəzi nümunələrdə tam və canlı toxumalar tapılıb.
Bu yeni araşdırma əvvəlki tədqiqatları təsdiqləyərək sübut edir ki, yumşaq toxumalar həqiqətən milyonlarla il ərzində mövcud qala bilər. Həmçinin, qədim biomolekulları öyrənmək istəyən alimlər üçün yeni imkanlar açır.
Aydın
Şərhlər