Seçiləni silin
Bu şərhi silmək istədiyinizdən əminsiniz?
Seçiləni silin
Bu şərhi silmək istədiyinizdən əminsiniz?
Seçiləni silin
Bu şərhi silmək istədiyinizdən əminsiniz?
Şikayət et
Bu şərhi şikayət etmək istədiyinizdən əminsiniz?
Elman Eldaroğlu
Sənət
12:35 07.07.2019
Amerikada yaşayan amişlər
Amerikada yaşayan amişlər adət-ənənələri və həyat tərzləri ilə adamı heyrətə gətirirlər. Qeyri-adi geyimləri onları amerikalılardan çox fərqləndirir. Modernizmi və texnologiyanı rədd edən bu insanlar televizordan, telefondan, kompyuterdən, avtomobildən istifadə etmirlər. Bu topluma "amiş" adının verilməsi Cakob Amman adlı bir insanla bağlıdır. Cakob Amman amişlərin lideri olub. Amişlərin inancı xristian dini olmaqla protestanlıq məzhəbinə daha yaxındır və bu məzhəbin anavaptist qoluna mənsubdurlar. Anavaptistlər dövlətə və kilsəyə bağlılığı rədd edərək ayrıca bir toplum kimi yaşayırlar…
1700-cü illərdə İsveçdən Amerikaya gələn ilk amişlər ABŞ-in indiki Pensilvaniya ştatında məskən salıblar. Daha sonra buradan bütün ABŞ-a səpələniblər. Onlar burada dini düşüncələrindən irəli gələn "sadə həyat" anlayışı ilə yaşayırlar.
Bu gün ABŞ-da amişlərin sayı 150-200 min arasındadır və əksəriyyəti Ohayo, Pensilvaniya, İndiana, o cümlədən Ayova ştatlarında yaşayırlar…
Amişlərin böyük bir hissəsi əkinçiliklə məşğul olsa da aralarında dülgər, faytonçu və arıçılıqla da məşğul olanları az deyil. Məişətlərində isə neft lampası və XIX əsrdə işlədilən alətlərindən istifadə edirlər. Qadınları da əsasən ailənin ehtiyacı olan geyimləri ərsəyə gətirirlər, daha doğrusu əlləri ilə tikirlər. Qəribədir, bu insanlar inanclarına zidd olduğuna görə heç vaxt könüllü foto çəkdirmirlər. Hərçənd ki, kimsə şəkillərini çəkəndə etiraz da etmirlər…
XXI əsr olmasına baxmayaraq amişlərin uşaqları 8-ci sinifə qədər məktəbə gedirlər, bundan sonra onlar ənənəvi sənətlərə- əkinçilik, maldarlıq, dülgərliyə yiyələnməyə üstünlük verirlər və bu yöndə peşə təhsili alırlar. Hərçənd ki, 1972-ci ilə qədər ABŞ-da amişlərin təhsili natamam qoyması qadağan olunub, amma elə həmin ildə ABŞ-ın konstitusiya məhkəməsi icbari təhsilin insan haqqlarına zidd olduğuna dair qanun qəbul edib və amişlərə bu məsələdə artıq heç kim mane ola bilmir.
XVIII əsrin qaydaları ilə yaşamaqlarına baxmayaraq amişlərin uzunömurlülük göstəricisi kişilər üçün 75, qadınlar üçün isə 80 yaşdır.
Elman Eldaroğlu,
ABŞ, Miçiqan
Oxşar xəbərlər
Yaşayıb yaratmaq gözəldir, qardaşım!
Sənət
08.04.2020
Arif Əliyev - 60
29.08.2020
Ədəbi tənqidin xanım cəngavəri…
Sənət
23.08.2020
Mövludun mübarək, Aslan İlyasov!
Sənət
21.05.2020
Alim öz işindən zövq alanda...
23.04.2020
Alimini sevən ölkə heç zaman sarsılmaz...
08.01.2021
55 yaşın mübarək, Bahəddin Həzi!
Sənət
28.04.2020
Ölkəmin birinci xanımı
Siyasət
26.08.2020
Cərrah olmaq üçün doğulan insan
30.08.2020
Bloqlar
Pozitiv dünyadan çıx
Pozitiv dünyadan çıxmaq istədiyinizdən əminsiniz?
Xəbərdarlıq
DİQQƏT! Qaynarinfo.az-ın açıq materiallarının olduğu kimi surətini çıxarmaq, digər saytlara yerləşdirmək, yaymaq qadağandır. Qanunvericiliyə əsasən açıq materialların yalnız 1/3 hissəsindən istifadə etmək olar. Əks halda məsələ məhkəmə predmeti ola bilər!
Şərhlər