"İbtidai siniflər üzrə məşhur vəsaitlər müəllifi kitablarının sirrini açdı" (MÜSAHİBƏ)

 

- 1987-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetininin mexanika-riyaziyyat fakültəsini bitirmişəm. Riyaziyyat hər bir uşaq üçün çətin fənn kimi qəbul edilir, bu fənni daha asan qəbul edilən, sevilən etmək həvəsi və ibtidai siniflərdə riyaziyyatın tədrisi məni daha çox maraqlandırdığından 1998-1999-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Universitetinin ibtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası ixtisası üzrə tam yenidənhazırlanma kursunu bitirmiş və ibtidai sinif müəllimi işləməyə başlamışam. 30 ildir ki, pedaqoji fəaliyyətlə məşğulam. 1998-ci ildən bu günə qədər Bakı Avropa Liseyində ibtidai sinif müəllimi işləyirəm. Bununla yanaşı, ibtidai siniflər üzrə direktor müavini vəzifəsini də daşıyıram. Pedaqoji fəaliyyətə başladığım ilk günlərdən təhsil sahəsində gedən islahatlarla yanaşı, inkişaf etmişəm. Çoxsaylı treninqlərin iştirakçısı olmuş, trener kimi fəaliyyət göstərmişəm. 2004-cü ildən ADPU-nun «İbtidai riyazi təhsilin metodikası» kafedrasında saathesabı ilə pedaqoji praktika aparmış, 2007-ci ildən müəllim kimi fəaliyyət göstərməyə başlamışam. Daim pedaqoji fəaliyyətimi özümüinkişafla davam etdirmişəm. 2003-cü ildən Təhsil Problemləri İnstitutunun dissertantı olmuş, 2008-ci ildə «İbtidai siniflərin riyaziyyat təlimi prosesində ədəd anlayışının öyrədilməsi yolları» adlı tədqiqat işi əsasında müdafiə etmişəm və pedaqoji elmlər üzrə fəlsəfə doktoru adını almışam. 

- Tamamilə razıyam. 2016-cı ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində təlim və tərbiyənin nəzəriyyəsi və metodikası ixtisasindan elmlər doktoru proqramı üzrə dissertanturanı bitirmişəm, "İbtidai siniflərdə müasir qiymətləndirmə konsepsiyası əsasında riyaziyyat təliminin səmərəliliyinin artırılması yolları» adlı mövzusu ilə bağlı tədqiqat işini sona çatdırmışam, eyni adlı monoqrafiyam nəşr olunmuşdur. Müdafiə ərəfəsindəyəm. Əməyin dövlətimiz tərəfindən qiymətləndirilmiş, «Azərbaycan Respublikasının Qabaqcıl təhsil işçisi» döş nişanı ilə təltif olunmuşam, «İlin müəllimi» müsabiqəsinin qalibi olmuş və Azərbaycan Respublikasının prezidenti tərəfindən mükafatlandırılmışam, «Əməkdar müəllim» adına layiq görülmüşəm. 2016-cı ildən pedaqoji elmlər üzrə Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının müxbir üzvüyəm. Bütün elmi və pedaqoji fəaliyyətim ibtidai siniflərdə riyaziyyat fənninin tədrisi ilə bağlı olub. Ölkədaxili və ölkə xaricində əsərlərim dərc olunmuşdur. 4 monoqrafiya, 126 kitab (dərsliklər, tədris vəsaitləri, metodik vəsaitlər, didaktik materiallar, test tapşırıqları), 46 məqalə (14 xaricdə dərc olunanlar) və 7 tezisin (5 xaricdə), 2 proqram müəllifiyəm. 

- İbtidai siniflər üçün yazılan «Riyaziyyatdan didaktik materiallar» (I-IV siniflər), «Riyaziyyatdan testlər» (I-IV siniflər) kitabları 2008-ci ildən başlayaraq nəşr olunur. Bu kitablar təhsildə gedən islahatlar zamanı – ibtidai siniflər üzrə yeni dərsliklərin istifadəyə verildiyi bir zamanda Azərbaycanda ilk didaktik material kimi istifadə olunub. İbtidai siniflərin riyaziyyat təliminin məzmununda edilən dəyişikliklər müəllim, valideyn və şagird kontingentində yeni və tam mənimsənilməyən bir məzmun kəsb etdiyindən, bu kitablar o dövrün ibtidai riyazi təhsilində riyazi biliyin məhv olmasının qarşısını almışdır.

- Mənim üçün sevindirici bir haldır ki, artıq müxtəlif müəlliflər tərəfindən çoxsaylı tədris vəsaitləri yazılıb, nəşr olunmaqdadır. Lakin yenə də bu nəşrlər azlıq təşkil edir. Təsəvvür edin ki, Rusiyada bir fənn üzrə yüzlərlə əlavə tədris vəsaiti olduğu halda, Azərbaycan dilində çox çətinliklə ibtidai siniflər üçün çox kiçik həcmdə tədris vəsaitləri tapmaq olurdu. Bütün müəlliflərə kitab yazmaq kimi ağır bir iş prosesində uğurlar və müvəffəqiyyətlər arzulayıram.

- Digər nəşrlərin də özünəməxsus cəhətləri var. Lakin onlarda uşaqlar əsasən riyaziyyatı öyrənməkdə çətinlik çəkir, sadəcə dərslikdə çoxsaylı çalışmalara yer çatmadığından, əlavə material kimi onlardan istifadə edirlər. Ona görə də bu tədris vəsaitlərində dərsliklərdə olduğu kimi eyni başlıqlar verilir. Müəllifi olduğum tədris vəsaitlərində isə uşaqlar riyaziyyat fənni üzrə konkret və vacib məzmun üzrə tapşırıqları yerinə yetirdikcə, müəyyən bir prinsiplə riyaziyyat elminə yiyələnirlər. Kitabın konsepsiyası bütöv bir metodik sistemə əsaslanıb və məzmun didaktik prinsiplər əsasında müəyyənləşdirilib. Siniflər üzrə materialın məzmunu elmi əsaslarla, sistemli şəkildə, düzgün ardıcıllıqla, varislik gözlənilməklə tərtib olunub; tapşırıqlar sadədən mürəkkəbə, asandan çətinə doğru düzülüb. Tapşırıqlar inkişafetdirici, düşündürücü, əyani, praktik, həyatla əlaqəli, diferensasiyalı olmaqla, şagirdlərdə şüurlu mənimsəməyə, mühakimə aparmaq bacarığını inkişaf etdirməyə, fəallığı artırmağa, səmərəli yollar axtarmağa, biliyi dərinləşdirməyə xidmət edir.

- Qeyd etməliyəm ki, qonşu Rusiya Federasiyasında riyazi təhsilin məzmununa verilən tələblər və məzmunun elmi əsaslara söykənməsi məni qəne edir. Biz riyaziyyatı uşaqlara öyrətmirik ki, riyaziyyatçı olsunlar. Riyaziyyat həyatımızın hər bir sahəsində – adi məişət məsələlərindən tutmuş gördüyümüz bütün mümkün işlərdə tətbiq olunur. Riyazi bilik və bacarıqlarımızla təkcə hesab əməllərini yerinə yetirmirik. Bu elm istənilən məsələlərdə obyektiv qərar qəbul etmək üçün ağlın, zəkanın çevikliyini inkişaf etdirir.

- Mənbələr deyirsiniz, mənbələrə istinad etmək doğrudur, lakin necə istinad etmək? Dünya təcrübələrinə istinad etmək olar, lakin elə etmək lazımdır ki, məzmun elmi əsasını itirməsin. Bu məsələyə böyük həssaslıqla yanaşmaq lazımdır. Belə ki, riyaziyyatı, riyazi təhsili dağıtmaqla bütün ümumbəşəri mədəniyyəti dağıtmaq olar. Cəmiyyətin inkişafında əvəzsiz rolu olan Riyaziyyat tək özü-özü üçün vacib deyil, ona bütün elmlərin ehtiyacı var.

- İbtidailərin riyaziyyat təlimində məzmun çox genişlənib. Məncə, məzmunu genişləndirməkdənsə, dərinləşdirmək daha düzgün olardı. Üsullara gəldikdə isə, əslində üsullar mənimsəməni asanlaşdıran bir vasitədir. Ümumiyyətlə verdiyiniz sualla bağlı hazırda ölkəmizdə mühüm tədbirlər həyata keçirilir. Müəllimlərin peşəkarlıq səviyyələrinin artırılması üçün geniş imkanlar yaradılır. Hər bir inkişafın özülü isə müəllimin fəaliyyəti ilə bağlıdır. Müəllim faktoruna qoyulan kapital, verilən dəyər yüksək olarsa, çətin açılan bağlı qapılar üçün açar tapmaq asanlaşar.

- İbtidai sinif müəllimi işlədiyimdən ana dilimizin tədrisi də məni həmişə maraqlandırmışdır. Balacalar üçün Azərbaycan dilindən də didaktik materiallar və testlər yazmışam. Bu tədris vasitələri şagirdləri dil qaydalarını daha dərindən mənimsəməyə xidmət edir. Bu yaxınlarda ibtidai siniflər üçün «Həyat bilgisindən didaktik materiallar və testlər» tədris vasitələri də nəşr olunacaq.

- İbtidai sinif müəllimliyi fəaliyyətimdə daim uşaqlara Vətənimiz Azərbaycanı dərindən sevməyi, gələcəkdə mükəmməl bir mütəxəssis kimi yetişib Vətənimizə xidmət etməyi tövsiyyə etmişəm. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin bir aforizmini oxudum: «Müstəqil Azərbaycanın hər bir gənci məktəbdə milli təhsil alaraq, öz xalqının, millətinin qədim zamanlardan indiyə qədər olan tarixini gərək yaxşı bilsin. Əgər bunu bilməsə, o, həqiqi vətəndaş ola bilməz. Əgər bunu bilməsə, o, millətini qiymətləndirə bilməz, əgər bunu bilməsə, o, millətinə olan mənsubiyyəti ilə istənilən səviyyədə fəxr edə bilməz». Demək olar ki, müdrik insanın bu kəlmələri məni «Dəryadan damlalar» kitabını yazmağa sövq etdi. Kitabda Azərbaycan və azərbaycanlılar haqqında məlumatlar toplusu mövcuddur. Məlumatlar təqvim formasında təqdim olunub. Məqsəd hər bir günlə bağlı şagirdlərimizin bir tarixi hadisəni oxumasıdır. Gün ərzində bir-iki məlumatı oxumaq yadda daha yaxşı qalır. Bir neçə il bu kitabı stolüstü kitab kimi istifadə etdikdə, şagirdlərimiz Azərbaycanın tarixi və azərbaycanlıların nümunəvi həyatı və yaradıcı fəaliyyətləri haqqında geniş məlumata malik olacaqlar. Dövlətimizlə fəxr edəcək, müdriklərimizlə qürur duya, Azərbaycanın tarixi və azərbaycanlıların nümunəvi həyatı və yaradıcı fəaliyyətləri haqqında geniş məlumata malik olacaqlar. Dövlətimizlə fəxr edəcək, müdriklərimizlə qürur duyacaq, onlara bənzəmək əzmi ilə çalışacaqlar.