Ötən il keçirdiyim xəstəliklə əlaqədar sentyabr-oktyabr aylarında gündəlik mətbuatla, o cümlədən elektron informasiya vasitələri ilə çox səthi əlaqədə olurdum - gündə təxminən 15-20 dəqiqə civarında. Kompüterimin qapağını isə həftələrlə açmırdım. Belə günlərin birində yazıçı dostum Ahmet Yıldız Ankaradan telefon açdı ki, məşhur türk şairi Turqut Tanyol Bakıdadır və bu dəqiqə ona çox vacib kömək lazımdır. Şair harasa getməliymiş, lakin onu müşayət edəsi şəxslər nədənsə gəlib çıxmayıblar. Və mənə şairin telefonunu göndərdi. Yüngülvari telefon tanışlığından sonra kimlərəsə zəng edib Turqut bəyə yardımçı olmalarını xahiş etdim. Mən elə bu hay-həşirdəykən, xəbər gəldi ki, Türkiyə səfirliyindən nümayəndələr gəliblər və problem həll olunub.

Bu əsnada onu da öyrəndim ki, şair oktyabr ayında Bakıda keçirilmiş "LiFFt-2019” IV Avrasiya ədəbi festivallar festivalının qalibi olub və məhz buna görə şəhərimizdədir. Mən xəstəliyimi bildirmədən şairi şama yeməyinə evimə qonaq dəvət etdim, lakin o bildird ki, "malisef axşama İstanbula uçasıdır.”

Beləcə, şairlə qiyabi tanışlığım bu günəcən davam edir. Facebookda dost olduq. Yazılarını oxudum. Bu qiymətli incilərdən dilimizə uyğunlaşdırıb yayımlamaq keçdi könlümdən. (Bildiyiniz kimi tanınmış türkiyəli yazarların əsərlərini vaxtaşırı dilimizə çevirib naşiri olduğum "Yazı” dərgisində - yazidergisi.com – və yaxud saytlarda yayımlamışam zaman-zaman.) Dünən şairin ad günü idi və bu fürsəti buraxmadım. Turqut Tanyolun üç çeirini dilimizə çevirdim. Bu gözəl parçaların dəyərli oxucuların da xoşuna gələcəyinə əminəm.

S.A (Söz ardı)

1. Bilmirəm belə bir deyim var, ya yox:”Dostumun dostu mənim də dostumdur.”

Varsa, lap yaxşı, yoxsa, qoy indi məndən əmanət qalsın. Dostum Ahmet Yıldıza, hər ikimizin dostu Turqut Tanyola salam və sayqıyla.

2. Turqut bəyin dünənki ad günü qutlu olsun! Bizdə bir deyim də var (lətifəsi Turqut bədən uzaq): "Dəliyə hər gün bayramdır.” Dünən olmasın, bu gün olsun. Təki olsun! Yoxa lənət!

TUĞRUL TANYOL

Sudakı simurq

Biz bülbüli-mührikdəmi şəhvayi-fəraqız,

Atəş kəsilər, keçsə səba gülşənimizdən.

II Səlim

həsrətin soyuq qışı, irmağa qarışan arzu

budaqlarda üşüyən qanadlarından soyunmuş

sudakı billuru arzulayan Simurq*

səsim səsini arayır uzaqlarda

ardımızda uzanan yollarda unutduğumuz

qayıq dolusu qızıl nəğmə, gövhər, daş-qaş

və kəhrəba irmağın üsulluca üzdürdüyü

qədim şərabı daşdıran ekstaz xatirələr

bağçalardan axardı incə kanon rəngində

güllər və güllərə toxunub alışan ruzgar

ağac yağmurun şəklini alırdı uzaqdan baxsaq yanılardıq

günlərin sahilə çıxardığı yerdə dururdun

qumların isti izlərində falın yazılır

bir səs bir səsə oxşadırdı avazını

bir dağ o birinə kölgə salardı və o sahibsiz sürünün

tozları dağılınca başlardı gün

uzanıb gedirdi yollar boyunca

ağacın ağaca pıçıldadığı tumurcuq

zamanın səsi duyulur indi seyrək otların arasından

sahilə yanaşan qayıqlardan enir

qələbəlik, kölgəsini ardında qoyub

üsulluca bir xəyala dönür

irmağın buzları əriyərkən qıraqlarda

son kəz dönüb bax, geridə qoyduğun izlərdə addımlayar uşaqlar

əski bir evdən, zümrüd bir qəsrdən

sevdiyimiz və unutduğumuz qadınların səsini yüksəldir rüzgar

həyatın acısı keçmiş buradan bir iz kimi şumlayır torpağı

biz də keçdik damında minlərcə səs ünnəşən o pərişan gecədən

qarşılamaq üçün sən laməkanı

artıq susmalıyıq, danışsaq belə

bizim acımızı kim anlaya bilər

sən, sudakı rənginə külünü sovuran Simurq

irmaq axıb getdi, çoxdan

küllərimiz bir-birini arayır hələ

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

*Əski Misir kökənli mifik quş adı. Latınca feniks, ərəbcə simurq, türkcə toğrul, tuğrul, turul, dumrul ("Divanü lüğət-it türk”də toğrıl kimi keçir) adlanır. Atillanın bayrağındakı quşun adı da tuğrul idi. Əfsanəyə görə bu quş müəyyən müddət yaşadıqdan sonar özünə günəş şüalarından yuva qurar, o odlu yuvada bir yumurta qoyar və günəşdən od alıb yanar. Sonra o odun içində qoyduğu yumurtadan yeni qoş çıxar, doğular, dirilər. (Tərcüməçinin qeydi.)

YAY KEÇDİ

pərdə endi, toz uçuşdu, göz yaşı yağış oldu

ağac çiçək tökərkən gəldi yay

keçdi, mən onu görmədim, yalnız bir səs

vardı orada, dəniz üzünə vurardı

və sən yatırdın.

eh! elə gözəl yatırdın və yay

yuxunu qaçırmamaqçün sənin

ayaqucuyla bir qapıdan

o birinə getmiş olmalı.

toz hələ yerə enməmişdi

çiçək tökülməmişdi