Sorğu nəticələri Rusiya işğalına qarşı qələbənin mümkünlüyünə inanan ukraynalıların sayında əhəmiyyətli azalmanı göstərir. Bu nəticələr ABŞ Prezidenti Donald Trampın inauqurasiyasından əvvəl dərc edilib.
Qaynarinfo xəbər verir ki, Bloomberg analitiki Mark Çempionun yazdığına görə, Trampın Ukrayna ilə bağlı sülh danışıqlarına şərait yaratma ehtimalı
azdır.
2024-cü il Kiyev üçün böyük sınaq ili oldu, çünki müharibənin ilk mərhələsindəki effektiv strategiya – müasir qərb silahları ilə motivasiyalı Ukrayna hərbi qüvvələrinin birləşməsi – öz effektivliyini itirdi.
"ABŞ Prezidenti vəzifələrinə yeni başlayan və Qəzzada atəşkəsə nail olan Donald Tramp Ukraynada sülhün həlli üçün qapı aça bilərmi? Açıq-aşkar yox – ən azından Kreml üçün məqbul olan şərtlərlə. Belə bir senari ukraynalıların istədiyi sülhdən çox kapitulyasiyaya bənzəyərdi", - Çempion qeyd edir.
Onun fikrincə, Tramp yalnız Ukraynanın mövqeyini gücləndirmək və Putini əsl razılaşmanın zəruriliyinə inandırmaqla hadisələrə təsir göstərə bilər. Əgər Tramp administrasiyasının Ukraynaya dəstəyi zəif olarsa, Putin kompromisə daha az maraq göstərəcək.
"Güclü əlin" strategiyasının mahiyyəti Ukraynanın yüksək itkilər verərək Rusiyanı dayandıra bilməsi, onun quru hücumlarının qarşısını almaq və müttəfiqlərin dəstəyinə güvənməkdir. Tramp sürətli nəticələr istəyərsə, təhdidlər daha ciddi olmalıdır.
Trampın xarici siyasət komandası sülh nizamlanması ilə bağlı gözləntilərini artıq dəyişir: inauqurasiyadan sonra 24 saatlıq sülh vədlərindən 100 günlük və ya daha uzun müddətə qədər. Lakin əsas strategiya, hazırda neft sanksiyalarının yumşaldılmasıdır ki, bu da Putini konstruktiv dialoqa təşviq etməlidir. Analitik qeyd edir ki, bu taktika ciddi təzyiq alətləri ilə dəstəklənmədiyi halda çox sadəlövh görünür.
Müharibənin ilk dövründə Ukrayna ordusu və Qərb silahlarının sintezi Kiyevə güclü düşmənə müqavimət göstərməyə imkan verirdi. Lakin 2023-cü ilin yayı uğursuz əks-hücumdan sonra bu mexanizm uğursuzluğa düçar oldu. ABŞ Konqresi tərəfindən 60 milyard dollar yardımın ayrılmasında gecikmə vəziyyəti daha da kəskinləşdirdi. Resurs və canlı qüvvənin çatışmazlığı böhranı dərinləşdirir.
Ukrayna müdafiə qüvvələrinin keçmiş məsləhətçisi Aleksandr Danilyukun qeyd etdiyi kimi, potensial çağırışçılar arasında hərbi xidməti "təktərəfli bilet" kimi qəbul edənlərin sayı artır. Bu isə itkilərin artması və məhdud resurs fonunda motivasiyanı azaldır. Təchizatı zəif olan çağırışçıların cəbhəyə göndərilməsi isə gələcəyin xəyali mükafatlar naminə risk edilməsi kimi qiymətləndirilir.
Bununla belə, 2025-ci ildə vəziyyəti dəyişmək mümkündür. Ukrayna silah istehsal gücünü əhəmiyyətli dərəcədə artırıb. Döyüş meydanındakı perspektivlər çətin olsa da, Ukrayna Rusiyaya zərər vermək qabiliyyətini saxlayır. Bundan əlavə, Kiyev dron və raket müharibəsində uğurlar əldə edərək düşmən ərazilərində strateji hədəfləri effektiv şəkildə məhv edir.
Bu şəraitdə Tramp administrasiyasının, məsələn, hərbi xidmət yaşının 18-ə qədər azaldılmasını tələb etməsi "demokratiyaya sadiqliyin nümayişi" kimi istəkləri təkcə tərbiyəsizlik deyil, reallıqdan da uzaqdır. Çempion vurğulayır ki, Ukrayna artıq böyük qurbanlar verib və zəiflik iradə çatışmazlığı deyil, resurs qıtlığındadır.
Yetərincə təchiz olunmuş əsgərlərə sahib olmaq Ukraynaya mövqelərini möhkəmləndirməyə və Kremli real sülh razılaşmasına məcbur etməyə imkan verəcək. Analitik vurğulayır ki, uzunmüddətli perspektivdə bu, münaqişənin bütün tərəfləri üçün faydalı olacaq. Amma bu başa düşülənə qədər həm Putin, həm də Tramp siyasi səhnədən getmiş ola bilər.
Unian yazır verir ki, ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp yenidən Ukraynadakı müharibəni bitirəcəyini vəd edib və vəzifəyə başladıqdan dərhal sonra Rusiya lideri Putinlə əlaqə saxlayacağını bildirib.
Həmçinin nəşrin mənbələri əlavə edirlər ki, "Tramp, inauqurasiyadan dərhal sonra Putinlə onların qarşıdakı bir neçə ayda görüşünü və Ukraynada müharibənin bitirilməsini müzakirə etmək üçün əlaqə qurmağı tapşırıb".
Alpər
Şərhlər