Siyasət 13:21 23.04.2023

Bakı-İrəvan sülh danışıqları - Rus politoloq Azərbaycanın Türkiyə və İsraillə müttəfiqliyinə diqqəti çəkdi...

"ABŞ və Avropa İttifaqının Ermənistan-Azərbaycan danışıqlarında aktivlik nümayiş etdirməsi tamamilə təbiidir. Birincisi, Rusiya indi onlarla kəskin konflikt, qarşıdurma vəziyyətindədir, bəziləri bunu hibrid müharibə adlandırır. Amma nə olursa-olsun, bunlar barışmaz dövlətlərdir. Hər halda siyasət, belə demək mümkündürsə, hərbidir. Bu mənada Vaşinqton və Brüssel Rusiyanın rolunu azaltmağın mümkün olduğu nöqtələrdən istifadə etməyə cəhd etməsəydilər, bu qəribə olardı".

Qaynarinfo xəbər verir ki, bunu "Sputnik Ermənistan"a müsahibəsində tanınmış rusiyalı politoloq, "Rusiya qlobal siyasətdə” jurnalının baş redaktoru Fyodor Lukyanov deyib.

"İkincisi, bir tərəfdən Cənubi Qafqazda, xüsusən də Ermənistanla Azərbaycan arasında, digər tərəfdən isə Azərbaycanla İran arasında vəziyyət gərginliyin daha da artmasına meyllidir. Bu şəraitdə münaqişənin həlli üçün müəyyən səylərin göstərilməsi tələbi var. Biz İrəvanın avropalı tərəfdaşlarla müəyyən qarşılıqlı əlaqəsini görürük, ABŞ-la intensiv təmaslar var, təbii ki, Rusiya və KTMT ilə proses gedir... Ona görə də burada rəqabət öz-özünə aydındır. Eyni zamanda, münaqişənin həlli üçün heç bir perspektiv yoxdur, əksinə, vəziyyət gərginləşməyə doğru davam edəcək. Burada daha vacib olan başqa bir sual yaranır - ümumiyyətlə, kim nəyisə edə bilər? Münaqişə vəziyyətində üçüncü tərəf və ya vasitəçi kimi iştirak etmək mümkündür və Avropa İttifaqı buna, əslində, nail olub. Nə olsun? Hər kəs "yuxarıdan” və yaxından diplomatik oyunlar oynaya bilər... Reallıqda elə bir vəziyyət yaranıb ki, Rusiya özü üçün indiki çətin vəziyyətdə belə, prioritetin başqa zonada yerləşdiyi bir şəraitdə, vəziyyətə təsir etmək üçün bir sıra alətlər var. Rusiya yəqin ki, böyük məmnuniyyətlə bu proseslərdə daha fəal iştirak edərdi...", deyə Fyodor Lukyanov bildirib.
 


Rusiyalı poltoloq Azərbaycanın Türkiyə və İsraillə müttəfiqliyinə diqqəti çəkib: "Azərbaycan Türkiyənin ən yaxın müttəfiqidir. Türkiyə hamı üçün, o cümlədən amerikalılar üçün regionda ən önəmli dövlətdir. İran amili, Azərbaycanın İranla qarşıdurması var ki, bu da təbii olaraq ABŞ-ın maraqlarına uyğundur. Azərbaycanla ən yaxın şəkildə əməkdaşlıq edən İsrail faktoru var və s.". 

Rusiyanın Ukrayna müharibəsində istədiyini ala bilmədiyini etiraf edən Fyodor Lukyanov buna baxmayaraq, Moskva üçün Cənubi Qafqazın vacib olduğunu bildirib: "Keçən ilin fevral ayından bəri keçirilən hərbi əmliyyatlar (Ukrayna müharibəsi-red.) planlaşdırıldığı kimi getmədi və hərbi əməliyyatların nəticəsini inkar etmək axmaqlıqdır. Rusiya olmaq istədiyi yerdə deyil. İndi isə vəziyyəti düzəltmək və tarazlığa qayıtmaq üçün çox səy göstərmək lazım gələcək. Amma yenə də Rusiya üçün Cənubi Qafqazdakı vəziyyət genişmiqyaslı məsələlərdən biridir. Ermənistan üçün bu, onun necə olacağı, harada olacağı və ekstremal halda, ümumiyyətlə, müasir formada olub-olmayacağı məsələsidir. Məsələn, mən bir neçə gün əvvəl baş nazir Nikol Paşinyanın sovet respublikalarının sərhədləri daxilində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıması ilə bağlı bəyanatını böyük təəccüb və maraqla oxudum. Belə çıxır ki, Ermənistan Azərbaycanı SSRİ sərhədləri daxilində tanıyır, Dağlıq Qarabağ məsələsi çıxarılır, mən düz başa düşürəm?"

Politoloq "Rusiya Ermənistan qarşısındakı təhlükəsizlik öhdəliklərinin bir hissəsini İran İslam Respublikasına həvalə edə bilərmi" sualına belə cavab verib: "Rusiya öz öhdəliklərini heç kimə həvalə etmək fikrində deyil. İranın tamamilə başqa tipli maraqları, başqa gündəliyi var. Bəli, İranın Azərbaycanla münasibətləri həm cari, həm də tarixi bir sıra səbəblərə görə kəskinləşir. Amma bunun Ermənistanla heç bir əlaqəsi yoxdur. Təbii ki, Rusiya ilə İran arasında münasibətlər indi yüksəlişdədir, lakin heç bir halda onların müttəfiq olduqlarını demək olmaz. Digər sual ondan ibarətdir ki, İranın öz maraqları var və bu da Ermənistanın maraqları, qismən də Rusiyanın maraqları ilə üst-üstə düşür. Amma demək lazımdır ki, onlar daha yüksək geosiyasi mənada Rusiyanın maraqları ilə üst-üstə düşür. İki ölkə ən güclü Qərb təzyiqi altındadır, əlavə olaraq Suriya məsələsi var. Təbii ki, müxtəlif variantlar mümkündür. Lakin bu, ittifaq ola bilməz. Məncə, bundan söhbət getmir".

Aydın