Çin təyyarədaşıyan gəmilərin yaradılmasında böyük uğurlar qazanıb. Pekin bu yaxınlarda elektromaqnit katapultlardan istifadə edərək təyyarələrin qalxdığı ən yeni gəmisini təqdim edib. Bu texnologiya əvvəllər ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qabaqcıl Gerald R. Ford sinifli təyyarədaşıyıcıları üçün unikal olub.

Qaynarinfo-nun məlumatına görə, "Business Insider" ən son Çin təyyarədaşıyıcılarını Amerika gəmiləri ilə müqayisə edib.

Mütəxəssislərin fikrincə, Çinin təyyarədaşıyan gəmiləri hələ də ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəmiləri səviyyəsində döyüşmək qabiliyyətindən uzaqdır.

Qeyd edilir ki, əsas problem gəmilərin inşasında deyil, təcrübənin toplanmasında, ekipajların hazırlanmasında və onlardan istifadə üçün doktrinanın hazırlanmasındadır.

ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin təqaüdçü sualtı zabiti və Hudson İnstitutunun müdafiə üzrə eksperti Brayan Klark jurnalistlərə deyib: "Siz bir qrup insanı onu idarə etmək üçün öyrətməkdən daha sürətli bir şey dizayn edə və qura bilərsiniz".

Ümumilikdə Çinin üç təyyarədaşıyan gəmisi var - "Liaoning", "Shandong" və "Fujian". Üçüncü gəmi hazırda dəniz sınaqlarından keçir.

Nəşr vurğulayır ki, ilk "Liaoning" və "Shandong" sovet layihələrinə uyğun olaraq tikilib və təyyarələrin qalxması üçün tramplinlərlə təchiz edilib. "Fujian" daha texnolojidir və elektromaqnit katapultlara malikdir.

Jurnalistlər xatırladıblar ki, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrində 11 nüvə təyyarədaşıyıcısı var. Çinin atom elektrik stansiyası ilə layihə hazırladığına dair sübutlar olsa da, bütün Çin gəmilərində adi mühərriklər var

Üstəlik, Çin aviadaşıyıcılarından yalnız birində təyyarələrin buraxılması üçün katapult var, halbuki bütün Amerika təyyarədaşıyanları onlarla təchiz olunub. "Gerald R. Ford" təyyarədaşıyan elektromaqnit katapultlu ilk belə gəmidir.

Nəşr əlavə edib ki, Çinin aktiv təyyarədaşıyan gəmilərini dördüncü nəsil qırıcılardan ibarət donanma müşayiət edir. Amerika gəmiləri dördüncü və beşinci nəsil təyyarələrin qarışıq donanması ilə təchiz edilib.

Bununla belə, jurnalistlərlə söhbətində ekspertlər etiraf ediblər ki, Çin donanması cəmi on il ərzində böyük yol keçib. Pekin nəinki ən son texnologiyaya yetişir, həm də ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrindən fərqli olaraq buxar katapultları mərhələsini tamamilə atlayır.

Nəşr paylaşıb ki, "Fujian”dakı elektromaqnit katapultları Çinə təkcə qırıcılar deyil, həm də KJ-600 təyyarəsi kimi havadan erkən xəbərdarlıq və idarəetmə avadanlığı da daxil olmaqla daha müxtəlif hava qüvvələrini işə salmağa imkan verir. Çin döyüş təyyarələri də tam yanacaq və silahla havaya qalxa bilir ki, bu da onların effektivliyini artırır.

Nəşr qeyd edib ki, Çin hələ də təyyarədaşıyan əməliyyatlarda yenidir. Çin təyyarədaşıyıcıları yalnız bu yaxınlarda, əsasən Sakit okeanın qərbində sahil sularından kənara çıxmağa başlayıblar.

Onların sadəcə olaraq bütün təyyarədaşıyan donanmasında bu işi bir neçə növbə ilə yerinə yetirmək üçün lazım olan özəyi yoxdur. ABŞ-da təyyarələrin katapultdan buraxılması və təyyarələrin bərpası əməliyyatları zabitlər tərəfindən idarə olunduğu halda, Çin təyyarədaşıyıcılarında bu vəzifələr daha yüksək səviyyəli işçilər tərəfindən tutulur.

Nəşr əlavə edib ki, Çin dördüncü təyyarədaşıyıcı üzərində işə başlaya bilər. Lakin onun atom elektrik stansiyası ilə təchiz olunub-olunmayacağı hələ dəqiq deyil.

Çin "Fujian" təyyarədaşıyan təyyarələrinin uçuşlarını nümayiş etdirib.

Bundan əvvəl çinlilər özünün yeni "Fujian" təyyarədaşıyan gəmisinin göyərtəsində tam uçuşlar haqqında ilk görüntüləri yayıb. Yalnız köhnə aviadaşıyıcı J-15T qırıcısının havaya qalxması və enişi ilə bağlı kadrlar deyil, həm də yeni beşinci nəsil daşıyıcı J-35 qırıcısının da nümayiş etdirilib.

Aydın