Bütün kosmik cisimlər nə zaman "öləcək": Alimlər hesablamalar apardı

Qaynarinfo xəbər verir ki, "Earth.com” saytının yazdığına görə, yeni nəzəri tədqiqat bu qaranlığa bir qədər işıq salır.

Niderlandın Nimeygen şəhərində yerləşən Radboud Universitetinin alimləri Heyno Falke, Mixayel Vondrak və Valter van Suylekom bu suala cavab tapmaq üçün ümumi nisbilikdə qravitasiya nəzəriyyəsini və kvant sahələrinin çox uzun zaman miqyasında davranışını birləşdiriblər. Tədqiqatın nəticələri göstərir ki, yalnız qara dəliklər deyil, neytron ulduzları və ağ kariklər kimi digər yüksək sıxlıqlı cisimlər də əbədi deyil. Alimlərin hesablamalarına görə, bu obyektlər məkan-zamanın əyilməsi nəticəsində yavaş-yavaş buxarlana və sonda partlaya bilər.

Tədqiqatçılar neytron ulduzlarının maksimal ömrünü 10^68 il olaraq müəyyən ediblər – yəni 68 sıfırla ifadə olunan bir rəqəm, hazırkı Kainatın yaşından (13,8 milyard il) milyardlarla dəfə uzun. Ağ kariklər daha uzun – təxminən 10^78 il, nəhəng qara dəliklər isə 10^96 ilə qədər mövcud ola bilər. Amma son dramatik olacaq: obyekt tam sabitliyini itirdikdə partlayacaq.

Bu nəticələr ən sabit kosmik obyektlərin taleyi ilə bağlı təsəvvürləri dəyişə bilər. Ceyms Uebb kimi kosmik teleskoplarla aparılacaq gələcək müşahidələr bu nəzəriyyəni yoxlamağa kömək edəcək. Hələlik bunlar sadəcə nəzəriyyədir, lakin onlar xatırladır: hətta ən möhkəm kosmik nəhənglər də əbədi deyil.