Dünya 17:55 08.06.2023

Pekin Çin şirkətlərinə qarşı sanksiyalardan qaçmaq üçün Aİ-yə təzyiq edir - "Bloomberg"

Çin, Ukraynada Rusiya hərbi maşınının istifadəsinə icazə verən Çin şirkətlərinə təklif olunan ticarət məhdudiyyətlərini aradan qaldırmaq üçün bağlı qapılar arxasında Avropa İttifaqına təzyiq edir.

Qaynarinfo bu barədə "Bloomberg"ə istinadən xəbər verir.

Mənbələr bildirir ki, son həftələrdə çinli diplomatlar rəsmiləri qara siyahıdan imtinaya inandırmaq üçün kampaniya çərçivəsində Brüssel və Pekində avropalı həmkarları ilə görüşüblər. Avropa Komissiyası "Rusiyanın hərbi-sənaye kompleksini birbaşa dəstəkləyən” 8 Çin firmasına qarşı tədbirləri nəzərdən keçirir.

Mənbələrdən biri bildirib ki, təkliflər açıqlandıqdan sonra Çin diplomatları Brüsseldə avropalı həmkarları ilə görüşüblər. O vaxtdan bəri Çin Pekindəki Aİ diplomatları ilə problemi müzakirə ediblər və Çin tərəfi ixrac məhdudiyyətlərinin davam edəcəyi təqdirdə qisas alacağı ilə hədələyib.

Ötən ay nazirliyin nümayəndəsi Van Venbin ölkəsinin Rusiya ilə iqtisadi ticarətinin "tamamilə ədalətli" olduğunu söyləyib: "Əgər qeyd olunan məlumatlar doğrudursa, Aİ-nin hərəkətləri Çin və Aİ arasında qarşılıqlı etimadı və əməkdaşlığı ciddi şəkildə sarsıdacaq, dünyada parçalanma və qarşıdurmanı dərinləşdirəcək".

Gözlənilən məhdudiyyətlər tətbiq oluna bilər, baxmayaraq ki, Çinin Aİ ilə münasibətləri Aİ-nin Çin rəsmilərinə qarşı insan haqları pozuntularına görə sanksiyaları investisiya müqaviləsini pozduqdan sonra sabitləşib. Si Szinpin oktyabr ayında üçüncü müddətə vəzifəyə seçiləndən bəri Almaniya və Fransa liderləri Pekinə səfər ediblər və Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Lyayen ölkələrə dünyanın ikinci ən böyük iqtisadiyyatından "ayrılmaq" əvəzinə "risklərdən qurtulmağı" təklif edərək gərginliyi azaltmağa çalışıb. 

Aİ və Çin arasında yeni qarşılıqlı məhdudiyyətlər Çinin baş naziri Li Tsyanın bu ayın sonunda Almaniyaya planlaşdırılan səfərini, eləcə də Aİ-nin baş diplomatı Cozep Borrelin iyul ayında Çinə səfərini çətinləşdirə bilər.
 
Geosiyasi gərginlik artdıqca Çin ABŞ və müttəfiqləri tərəfindən artan sanksiyalar, tariflər və ixrac nəzarəti siyahısı ilə üzləşir. Pekin, xarici şirkətləri qorxutmadan və milli təchizat zəncirlərinə zərər vermədən Çini sərt göstərəcək şəkildə cavab verməyə çalışdı. 

Məsələ ilə tanış olan mənbənin bildirdiyinə görə, Aİ-nin son tədbirlərinə istənilən cavab institusional səviyyədə bloka qarşı yönələcək.
Çinin Aİ-dəki səfiri Fu Tsun keçən ay Çinin Aİ-dəki səfirliyinin saytında dərc olunmuş müsahibəsində Pekinin hələ də problemi "birlikdə” həll etmək istədiyini bildirib. O, bloku Çin şirkətlərinin Rusiyaya qarşı Avropa sanksiyalarından yan keçmək üçün fəaliyyət göstərdiyinə dair sübut təqdim etməyə çağırıb. 

"Əgər Avropa tərəfi bizə heç bir tutarlı sübut təqdim etmədən Çin şirkətlərinə qarşı sanksiyalar tətbiq edərsə, o zaman biz mütləq cavab verəcəyik”.

Xatırladaq ki, may ayında Avropa İttifaqı Rusiyaya qarşı 11-ci sanksiyalar paketini müzakirə etməyə başlayıb. O, ilk dəfə olaraq Çin şirkətlərinə qarşı tədbirləri əhatə edəcək.

Qeyd edək ki, iyun ayında ilk dəfə olaraq Çinin hərbi texnikası Rusiya qüvvələrində görünüb. Söhbət "kadırovçu”ların Pekindən aldığı "China Tiger” zirehli texnikasından gedir.

Nizami Bağırov