ABŞ prezidenti Donald Tramp Venesuela sahillərinə hərbi gəmilər və xüsusi təyinatlı qüvvələr göndərərək narkotik kartellərinə qarşı silahlı mübarizə elan edib. Lakin Vaşinqton kuluarlarında bu əməliyyatın əsl hədəfinin Venesuela prezidenti Nikolas Maduronun devrilməsi ola biləcəyi müzakirə olunur.

Qaynarinfo xəbər verir ki, Trampın Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinə (MKİ) təqdim etdiyi və məzmunu gizli saxlanılan sənəddə nələrin yer aldığı sual doğurur.

Kariblərdə hərbi hazırlıq

"The Washington Post” qəzetinin məlumatına görə, Tramp Karib dənizinə onlarla hərbi gəmi, döyüş təyyarələri və minlərlə Amerika əsgəri göndərərək beynəlxalq terror təşkilatı elan etdiyi narkotik qaçaqçılığı qruplarına qarşı genişmiqyaslı əməliyyat başladıb.

"The Associated Press” agentliyi isə Pentaqon mənbələrinə, peyk təsvirlərinə və bölgədəki müxbirlərin məlumatlarına əsaslanaraq, ABŞ-ın son aylarda Kariblərdə və Venesuela sahillərində artan hərbi mövcudluğunu təsdiqləyib.

Pentaqonun məlumatına görə, bölgəyə ümumilikdə 8 hərbi gəmi göndərilib: onların üçü döyüş, üçü amfibi hücum gəmisi, biri kreyser, biri isə sahil müharibə gəmisidir. Bu gəmilər "Tomahawk” uzaqmənzilli raketləri, dəniz helikopterləri və "Harrier” tipli döyüş təyyarələrini daşıya bilir.

Mənbələr bildirir ki, bölgədə 6 mindən çox ABŞ hərbçisi yerləşdirilib. Sentyabr ayında "F-35B” döyüş təyyarələrindən ibarət bir eskadrilya, ardınca isə "MQ-9 Reaper” tipli pilotsuz uçuş aparatları Puerto Riko hava bazasına göndərilib. Bundan əlavə, "USS Newport News” adlı nüvə sualtı hücum gəmisi də Cənubi Amerika yaxınlığında fəaliyyət göstərir.

Tramp əmri imzaladı

Trampın əmri ilə həyata keçirilən hava hücumlarında Venesueladan ABŞ-a narkotik daşıdığı iddia edilən ən azı yeddi qayıq məhv edilib, çox sayda qaçaqçının öldüyü bildirilir.

Prezident həmçinin Venesuelada MKİ əməliyyatlarına icazə verən "səlahiyyət sənədini” imzalayıb və Maduro hökumətini həm qanunsuz seçkilər keçirməkdə, həm də narkotik kartelinin rəhbəri olmaqda ittiham edib.

Tramp keçən həftə bəyan edib: "Bunu iki səbəbdən təsdiqlədim - Venesuela açıq sərhəd siyasətini ən çox sui-istifadə edən ölkədir, həbsxanalarını və ruhi xəstəxanalarını boşaldaraq insanları ABŞ-a göndərir".

MKİ-yə Maduroya qarşı birbaşa əməliyyat əmri verib-vermədiyi sualına Tramp belə cavab verib: "Bu suala cavab verməyim ağılsızlıq olardı. Amma düşünürəm ki, Venesuela təzyiqi hiss edir".

Ağ Evdən açıqlama

Ağ Evin mətbuat katibi Anna Kelli "Washington Post” qəzetinə açıqlamasında deyib:

"Bu qətiyyətli hücumlar ölkəmizə ölümcül maddələr gətirən narkoterorçulara yönəlib. Tramp ABŞ-ın bütün gücündən istifadə edərək narkotik qaçaqçılarının işğalının qarşısını almağa və onları ədalət qarşısına çıxarmağa davam edəcək".

Quru əməliyyatı gündəmdə

Qəzetin məlumatına görə, Tramp bölgədəki əməliyyatların yalnız dənizlə məhdudlaşmayacağını, hücumların quru istiqamətində də ola biləcəyini bildirib: "Onları Venesuelada da dayandıracağıq".

Bəzi hökumət mənbələri bu əməliyyatların Maduro rejimini devirmək məqsədi daşımadığını, narkotik qaçaqçılarının düşərgələri və gizli hava zolaqlarına qarşı məhdud hədəfli hücumlar ola biləcəyini düşünür.

Digər analitiklər isə bu hərbi yığımın psixoloji təzyiq xarakteri daşıdığını, Venesuela ordusu daxilində parçalanma yaratmaq və Maduronu istefaya məcbur etmək məqsədi güdə biləcəyini bildirir.

Gizli sənədin məqsədi nədir?

Mənbələrin sözlərinə görə, Trampın MKİ-yə təqdim etdiyi sənəd, agentliyə Venesuela hökuməti və onunla əlaqəli narkotik şəbəkələrinə qarşı daha aqressiv tədbirlər görməyə icazə verir. Sənəd Maduronun devrilməsini birbaşa əmr etməsə də, bu nəticəyə gətirib çıxara biləcək addımlara yol açır.

Artan gərginlik

Tramp daha əvvəl imzaladığı fərmanla Latın Amerikası mənşəli narkotik kartelləri ilə birbaşa mübarizə aparmaq məqsədilə ordunun daha aktiv istifadəsinə icazə vermişdi.

ABŞ avqust ayında Venesuela sahillərinə sualtı qayıqlar və döyüş gəmilərindən ibarət dəniz qüvvəsi göndərmişdi. ABŞ müdafiə naziri Pit Heqset isə ordunun rejim dəyişikliyi də daxil olmaqla hər cür əməliyyata hazır olduğunu bildirmişdi.

Venesuela prezidenti Nikolas Maduro buna cavab olaraq ölkədə 4,5 milyon milisdən ibarət qüvvəni səfərbər etdiyini və istənilən hücumu dəf etməyə hazır olduğunu açıqlamışdı.

ABŞ-ın Venesuela sahillərində narkotik qaçaqçılığı səbəbi ilə həyata keçirdiyi hücumlar beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən tənqid olunur və bu əməliyyatların beynəlxalq hüquqa zidd olduğu bildirilir.

Aydın