Yer üzündə ən böyük bioloji müxtəlifliyə sahib ekosistemlərdən biri hesab edilən mərcan üçbucağı hazırda ciddi təhlükə ilə üz-üzədir.
Qaynarinfo "Ecoticias"ə istinadən xəbər verir ki, bu unikal dəniz biomu həddindən artıq ovlanma, dağıdıcı balıqçılıq üsulları və iqlim dəyişikliyi səbəbindən sürətlə zəifləyir.
Uzun illər ən zəngin bioloji müxtəlifliyin yalnız quruda – Amazon tropik meşələrində cəmləndiyi düşünülürdü. Lakin alimlər suyun altında yerləşən başqa bir "Amazon"u – mərcan üçbucağını kəşf ediblər. Bu nəhəng dəniz ekosistemi altı ölkənin sularını əhatə edir: Filippin, İndoneziya, Malayziya, Papua-Yeni Qvineya, Solomon adaları və Şərqi Timor. Buradakı ayrı-ayrı riflər bəzən bütün Karib hövzəsindən daha çox növ saxlayır.
Fotoqraf və rejissor Ceyms Morqan bu biomu sənədləşdirərək onu "su altındakı Amazon" adlandırıb və qeyd edib ki, burası həm həyati əhəmiyyətli, həm də valehedicidir.
"Mission Blue" təşkilatının məlumatına görə, mərcan üçbucağına qarşı ən böyük təhdidlər bunlardır:
* həddindən artıq ovlanma – balıq və mərcanların təbiətin bərpa sürətindən daha tez toplanması;
* dağıdıcı üsullar – dinamit və sianid istifadəsi ilə riflərin məhv edilməsi;
* neft və qaz hasilatı – həssas bölgələrin dağılması;
* iqlim dəyişikliyi – okeanın turşulaşması və istiləşməsi, bu da dəniz həyatının balansını pozur.
Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, məhv edilən hər bir rif hələ kəşf olunmamış növlərin yox olması demək ola bilər. Bu səbəbdən ekoloqlar və mütəxəssislər sual edir: biz Yer üzündə həyatı necə bərpa etməyi düşünürük?
Bütün təhlükələrə baxmayaraq, mərcan üçbucağının hekayəsi yalnız itkilərdən ibarət deyil. Davamlı turizm, beynəlxalq maarifləndirmə və yerli icmaların dəstəyi sayəsində bu unikal ekosistemin qorunması mümkündür. Burada yaşayan ənənəvi dənizçi icmalar – sonuncu "dəniz köçəriləri" – birbaşa olaraq bu tarazlıqdan asılıdır.
Aydın
Şərhlər