Yaxın beş il ərzində Rusiyada təxminən 300 köhnəlmiş Mi-8 helikopterinin istismardan çıxarılması mümkündür, çünki onların resursu demək olar ki, tükənib.

Qaynarinfo xəbər ki, u barədə "Rusiya Helikopterləri" şirkətinin daşıyıcılarla keçirdiyi müşavirəyə istinadən Kremlin yönümlü KİV-lər məlumat yayıb.

Cari ilin sonuna qədər iki onlarla köhnə Mi-8T helikopterinin istismar müddətinin uzadılmasından imtina edilib. 2026-cı ildə isə daha 40 köhnə maşın istismardan kənarlaşdırıla bilər.

Mütəxəssislərin sözlərinə görə, əgər növbəti il istismar müddəti uzadılmayan 50–60 helikopter sıradan çıxarsa, bu, texnika çatışmazlığına, daşımaların pozulmasına və müqavilələrin icrasında çətinliklərə səbəb ola bilər.

Ümumilikdə Rusiya Federasiyasında 1991-ci ilə qədər istehsal olunmuş təxminən 300 Mi-8 helikopteri istismar edilir. Onların uçuş icazəsi dəfələrlə uzadılıb, lakin bunu sonsuzadək etmək mümkün deyil, çünki uçuş təhlükəsizliyi tələbləri və federal aviasiya qaydaları mövcuddur.

İstismarın məhdudlaşdırılmasının səbəblərindən biri kimi köhnə Mi-8T helikopterlərinin quyruq şüasında yaranan problemlər göstərilir. Yüklənmələr nəticəsində burada çatlar əmələ gələ bilər və bu nasazlığı aradan qaldırmaq çətindir.

Orta hesabla 40 illik helikopterlər təxminən 15 min uçuş saatı yerinə yetirib, halbuki istehsalçı tərəfindən müəyyən edilmiş xidmət limiti 20 min saatdır. Bu səbəbdən onların hələ müəyyən resursu qalsa da, bu resurs kifayət qədər məhduddur.

Aviaşirkətlər güzəştli lizinqin azaldılması və istehsalın yetərsizliyi səbəbindən köhnə bortları tez bir zamanda yeniləri ilə əvəz edə bilməyəcək. Sənaye nümayəndələri yeni texnikaya mərhələli keçid üçün 5–10 il vaxt və güzəştli lizinq mexanizmlərinin verilməsini xahiş edirlər.

İstehsalla yanaşı, digər çətinliklər də mövcuddur, xüsusilə istismar xərcləri. Belə ki, köhnə Mi-8T helikopterlərində bir uçuş saatının dəyəri 250–320 min rubl arasında dəyişir, yeni Mi-8AMT modifikasiyalarında isə bu göstərici 400–500 min rubl təşkil edir. Bu da yeni texnikaya keçid zamanı kommersiya daşımaları üzrə tariflərin artmasına səbəb olacaq.

Rusiyanın hərbi-nəqliyyat aviasiyasında böhran

Rusiyada aviasiya texnikası ilə bağlı problemlər təkcə helikopterlərlə məhdudlaşmır, təyyarələri də əhatə edir. Xatırladaq ki, bu yaxınlarda Rusiya Federasiyasının İvanovo vilayətində An-22 hərbi-nəqliyyat təyyarəsi qəzaya uğrayıb. Nəticədə 7 nəfərdən ibarət bütün ekipaj həlak olub.

Rusiya KİV-lərinin məlumatına görə, An-22 təyyarəsi 50 ildən artıq istismar olunub və böyük ehtimalla qəza texniki nasazlıq səbəbindən baş verib. Şahidlərin sözlərinə görə, təyyarə hələ havadaykən dağılmağa başlayıb və qalıqları su anbarına düşüb.

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, Rusiyanın hərbi-nəqliyyat aviasiyası normadan artıq istismar müddətləri səbəbindən ciddi şəkildə tükənir və bu da yeni qəzalar və fəlakətlərlə nəticələnir.

Aydın